ISGİD Üyesi Bora Can Yıldız; Irak’da “Altına Hücum” mantığı bazı şirketler için “Kara Perşembe” olabilir uyarısında bulundu
Ortadoğu ve Irak Enerji Konferansında, Türkiye’yi temsil eden İSGİD Üyesi Bora Can Yıldız, bölgedeki büyük enerji oyuncuları ile birlikte bölgenin geleceğini tartıştı.
Shell, Chevron, Lukoil, Crescent, Kogas gibi dünya enerji devlerinin önde gelen direktörlerinin ve bölgenin önde gelen politikacılarının, bürokratlarının ve işadamlarının katıldığı toplantıda, özellikle Irak’daki enerji kaynakları, ve bu kaynaklarla ilgili projeler ele alındı.
Dünyanın en zengin 2. Petrol yatakları, ve dünyanın en zengin 10. Doğalgaz kaynakları Irak’da bulunuyor. Ancak güvenlik, lojistik, insan kaynakları, ulaşım, bürokrasi ve alt yapı eksikliği, uluslararası oyuncular icin, bölgedeki yatırımlarda kimi zaman sorun teşkil edebiliyor.
Irak Parlementosu Komisyon Başkanı ve Petrol Eski Bakanı Thamir Abbas Ghadbhan Entegre Ulusal Enerji Stratejilerini (Integrated National Energy Strategy INES) bu toplantıda açıkladı. 2017 yılına kadar yüksek üretim senaryosunda günlük 13 milyon varil, orta üretim senaryosunda 9 milyon varile ulaşacaklarını, ve bu iki senaryo ile ilgili km taşlarını anlattı. Thamir, yine yüksek üretim senaryosunda 2017 yılında, 10 bscfd (milyar kübik metre günlük üretim) gas üretimine ulaşacaklarını söyledi.
Enerji ve Petrol Komisyonu Başkanı Adnan Al-Janabi ise Irak petrol rezervlerinin 200 milyar varili bulduğunu, ve Irak’ın yeniden yapılandırılmasında 500 milyar doları petrol ve enerji altyapısına harcanmak üzere, 1 trilyon dolar harcanacağını söyledi. Rafineri kapasitesi hedeflerinin 1.5 milyon varil gün ve elektrik üretim hedeflerinin de 20 GW olduğunu, bununla ilgili olarak kısa orta ve uzun vadede yatırım planlarının yapıldığını ve bu yatırımların önemli bir bölümünün uluslararası enerji devleriyle ortaklaşa yapılacağını anlattı.
Bölgede bir cok proje üstlenen EID Inşaat ortaklarından Bora Can Yıldız, bölgenin geleceği ve bölgede yaşanan zorluklar ile ilgili bir konuşma yaptı. Özel sektör ve devlet sektörüne gerçekleştirdikleri iki hastane ve uluslararası sektöre gerçekleştirdikleri bir havalimanı projesi ile ilgili tecrübelerini paylaşarak, bölgede farklı projelerin farklı dinamikleri olduğu anlattı.
Petrol bölgelerinde yaptıkları uluslararası projelerde, tek bir şantiyelerinin aylık güvenlik masraflarının 1 milyon doları geçebildiğini, ancak şehir icinde, halkın arasında yaptıkları projelerde bu masrafın cok daha az olduğunu ve özellikle Irak halkının kardeş Türk halkına cok yakın ve misafirperver davrandığını anlatan Yıldız, sözlerine şöyle devam etti;
“Irak’ın geleceğinden çok umutluyz, yeniden yapılanan bir ülkede bürokratik zorluklar doğaldır ve anlayışla karşılanmalıdır. Ancak bölgeye giren firmalar mutlaka finansal dengelerini çok güçlü tutmalılar ve sürprizlere hazırlıklı olmalılar.
Iraklı halkın ve Iraklı çalışanların gelişimlerine katkıda bulunmaları şirketler için bir görev. Sosyal projelerle katkıda bulunulması da gerekiyor. Ancak bunun göstermelik değil, kalpten yapılması gerekiyor.
Maalesef bazı uluslararası şirketler ve çalışan profesyonel kadrolar bölgede kısa vadede çok para kazanmayı hedefliyorlar. Ancak bu hem ülkeye hem de kendilerine uzun vadede büyük zarar veriyor. Irak halkına hizmet etmeyi amaçlayan şirketler uzun vadede kalıcı olacaklar ve bu mazlum ve alçak gönüllü halk da bunu hak ediyor. Yoksa altına hücum bu şirketler için kara perşembe olabilir"
Bölgede bir çok inşaat yapan EID Inşaat Başkan Yardımcısı Bora Can Yıldız konuşmasında, Irak’da iş yaparken bölgesel dinamikler nedeniyle bir çok zorlukların yaşanabildiğini belirtti.
Yıldız, “Bugun Irak’da günlük 587 mmscfd (milyon standart kübik feet ) olan işlenmiş gaz üretimine karşılık, gazı işleyecek yeterli tesis olmadığı için bunun iki katından fazla olan miktarda gaz yakılarak imha ediliyor. Ve üretiminin iki katı kadar gazı yakarak imha ederken, ihtiyaclarının 3 te 1’I kadar gazı ise ithal ediyorlar. Önümüzdeki yıllarda sadece gaz alanına yapılacak 40 milyar dolarlık bir yatırım ile 500 milyar dolarlık bir gaz geliri elde edilecek, ve enerji üretiminde harcanan 50 milyar dolarlık petrolden de tasarruf edilerek, 550 milyar dolarlık bir gelir elde edilmiş olacak. Dikkat edin, bu sadece gazdan elde edilecek gelir” Ancak bölgedeki bu fırsatları altına hücum olarak değerlendiren bazı firmalar, ülke dinamiklerine dikkat etmezlerse, kısa vadeli hesaplar yaparlarsa, ve özellikle yerel kültüre saygı göstermezlerse, bu altına hücum niyetiyle attıkları adım, şirketleri için “kara perşembe” de olabilir dedi.
